Tràm trà (Melaleuca alternifolia) là một loại có nguồn gốc từ Úc được trồng rộng rãi tại Việt Nam. Tinh dầu tràm trà được chiết xuất từ lá của cây tràm trà tại Việt Nam cũng mang lại nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. Hãy cùng khám phá những lợi ích nổi bật của tinh dầu tràm trà qua bài viết dưới đây.

Tràm trà là gì?

Tràm trà là thực vật có hoa trong họ Đào Kim Nương tên khoa học của loại cây này là Melaleuca alternifolia. Cây tràm trà có nguồn gốc từ châu Úc thích hợp với loại đất ẩm, có nhiều ánh nắng mặt trời. Hiện nay loại cây này được trồng phổ biến ở nhiều nơi trong đó có Việt Nam.

Đặc điểm của cây tràm trà:

Cây tràm trà có chiều cao tới 2 – 30m. Lá màu xanh lục sẫm hay xám, mọc so le, hình trứng hay mũi mác, dài 1 – 25 cm và rộng 0,5 – 7 cm.

Hoa của cây tràm trà có nhiều màu: trắng, hồng, vàng nhạt, ánh lục và mọc thành cụm dày dọc theo thân, mỗi hoa có các cánh hoa nhỏ và một chùm nhị mọc dày đặc. Quả là dạng quả nang nhỏ chứa nhiều hạt nhỏ.

Tinh dầu tràm trà (tea tree oil) được chia thành 3 nhóm là: Nhóm 1 có 1,8-cineole thấp (3%) và terpinen-4-ol cao (45,4%), nhóm 2 có 1,8-cineole trung bình (30,3%) và terpinen-4-ol trung bình (18%), nhóm 3 có 1,8-cineole cao (64,1%) và terpinen-4-ol thấp (1,7%) (Wiliams and Home, 1989).

(Cây tràm trà - Vùng Nguyên liệu hợp tác với Mộc Nam)

Một số tác dụng sinh học tinh dầu Tràm trà (giàu terpinen-4-ol) là:

- Tác dụng kháng khuẩn và kháng nấm

Tác dụng kháng khuẩn là tác dụng đáng chú ý nhất của tinh dầu tràm trà. Một số thành phần hóa học trong tinh dầu như linalool, terpinen-4-ol, α-terpineol, α-terpinene, terpinolene và 1,8-cineole cũng có tác dụng ức chế sự phát triển của nhiều vi sinh vật như Candida albicans, Escherichia coli và Staphylococcus aureus (MIC 0,06-0,50%) (Carson et al. 1995).

Tinh dầu tràm trà được chứng minh là có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của nấm và ức chế quá trình hình thành bào tử. Theo đó tinh dầu tràm trà có tác dụng kháng Candida albicans, các men, nấm trên da.

Do có tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm mạnh và không hại da nên tinh dầu Tràm trà được sử dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống như nước súc miệng, mỹ phẩm bôi da, nước hoa, dầu gội đầu, xà phòng thơm, kem đánh răng, v.v. (Brophy et al, 2013). Ngoài ra, tinh dầu tràm trà sử dụng trực tiếp để trị mụn cóc, nám da do nấm, v.v.

- Tác dụng kháng virus và chống viêm

Tinh dầu tràm trà có khả năng chống lại virus khảm thuốc lá, virus Herpes simplex (HSV). Ảnh hưởng của tinh dầu tràm trên HSV đã được Schnitzler và cs. (2001) nghiên cứu bằng cách ủ virus với các nồng độ tinh dầu khác nhau và dùng các virus đã được xử lý này để gây nhiễm tế bào. Ngoài ra, tinh dầu tràm trà cũng thể hiện có hoạt tính kháng virus mạnh nhất trên virus tự do, ức chế hoàn toàn sự hình thành mảng bám với 1% tinh dầu và làm giảm hình thành mảng bám khoảng 10% với 0,1% tinh dầu (Minami et al. 2003).

Tác dụng chữa trị một số bệnh ngoài da

Tinh dầu tràm trà là loại thuốc chữa các bệnh ngoài da thông thường rất có hiệu quả (hình 1.1) như mụn trứng cá, mụn nhọt, eczema; nhiễm trùng da như mụn rộp, vết thương, mụn cóc, bỏng, côn trùng cắn và bệnh nấm móng tay, bệnh nấm da bàn  chân, mồ hôi chân, nhọt, nấm onychia (onychomycosis) (Carson et al., 1994; Tong et al. 1992).

Tác dụng sinh học của tinh dầu tràm trà rất đa dạng, ngoài việc sử dụng như một loại dược liệu đa tác dụng, một số tinh dầu tràm còn chứa các chất thơm như nerolidol, linalool, v.v., nên tinh dầu tràm còn được dùng như một thành phần của nhiều loại mỹ phẩm và dầu tắm, dầu gội đầu, v.v, là loại tinh dầu có ứng ựng nhiều nhất trên thế giới.

(Công dụng của tinh dầu tràm trà)

Một vài ứng dụng tinh dầu tràm trà trong cuộc sống:

• Khi bị côn trùng, kiến ba khoang, giời leo cắn: xức lên vết cắn 1-2 giọt tinh dầu xoan đều nhẹ. Dùng 4 lần/ngày.

• Đề phòng muỗi, côn trùng đốt, nhỏ 1 giọt tinh dầu xoa đều.

• Thay đổi thời tiết: nhỏ 2 – 3 giọt tinh dầu ra tay xoa đều lên mũi, thái dương, gan bàn chân để đề phòng cảm mạo, ho gió, đau bụng.

• Dùng súc miệng tránh hôi miệng, viêm lợi: Pha 2 giọt tinh dầu vào 200ml nước ấm,

• Sử dụng nước tắm sát khuẩn ngừa mụn nhọt, rôm sảy: Nhỏ 3-4 giọt vào chậu nước tắm

• Sát khuẩn  lau nhà bằng cách nhỏ 5 giọt tinh dầu vào chậu nước. Bạn sẽ có một ngôi nhà hương thơm dịu mát.

Lưu ý an toàn khi sử dụng tinh dầu Tràm Trà

1. Để xa tầm tay trẻ em: Tinh dầu Tràm Trà có thể gây nguy hiểm cho trẻ em nếu vô tình nuốt phải hoặc tiếp xúc quá mức với da. Luôn để chai tinh dầu ở nơi mà trẻ em không thể với tới được.

2. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu mang thai, cho con bú hoặc đang điều trị y tế: Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên cẩn trọng khi sử dụng tinh dầu vì nó có thể ảnh hưởng đến thai nhi hoặc trẻ sơ sinh. Nếu bạn đang trong quá trình điều trị bệnh và đang sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng tinh dầu để tránh bất kỳ tác dụng phụ không mong muốn nào.

3. Không sử dụng trực tiếp trên da khi chưa pha loãng: Tinh dầu Tràm Trà nguyên chất có thể gây kích ứng da nếu sử dụng trực tiếp. Pha loãng tinh dầu với một loại dầu nền (như dầu dừa, dầu hạnh nhân) trước khi thoa lên da để giảm thiểu nguy cơ kích ứng.

4. Ngưng sử dụng nếu bị kích ứng da: Nếu bạn cảm thấy ngứa, đỏ hoặc bất kỳ dấu hiệu kích ứng nào khác sau khi sử dụng tinh dầu Tràm Trà, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức. Rửa sạch vùng da bị kích ứng bằng nước ấm và nếu cần thiết, tham khảo ý kiến của bác sĩ.

5. Không sử dụng trên vết thương hở: Tránh sử dụng tinh dầu Tràm Trà trực tiếp lên các vết thương hở hoặc da bị tổn thương nặng. Tinh dầu có thể gây đau rát và làm tình trạng vết thương xấu đi.

6. Tránh tiếp xúc với mắt: Nếu tinh dầu Tràm Trà vô tình dính vào mắt, ngay lập tức rửa mắt bằng một loại dầu nền (như dầu dừa hoặc dầu ô liu) để làm loãng tinh dầu và sau đó rửa sạch lại bằng nước. Nếu cảm giác khó chịu vẫn tiếp diễn, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.

7. Chỉ sử dụng ngoài da: Tinh dầu Tràm Trà chỉ nên được sử dụng ngoài da. Không được uống hoặc nuốt tinh dầu vì điều này có thể gây ngộ độc và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nếu vô tình nuốt phải, cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

Tinh dầu tràm trà là một nguyên liệu thiên nhiên tuyệt vời với nhiều công dụng đối với sức khỏe và sắc đẹp. Tinh dầu tràm trà tại Việt Nam cũng mang lại những lợi ích không thua kém gì so với các sản phẩm ngoại nhập cùng Mộc Nam chung tay phát triển dược liệu Việt.

Xem thêm các sản phẩm chăm sóc tóc nhà Mộc Nam: https://thaoduocmocnam.vn/tat-ca-san-pham